Według wierzeń ludowych, trzymana w dłoni zabezpiecza przed działaniem widm i strachów. Palona przed burzą, rozprasza ciemne chmury. Pokrzywa służyła także do wyrobu przędzy, z której wytwarzano delikatne tkaniny, takie jak muślin, a także płótno żaglowe czy sieci rybackie
POKRZYWA
zbiór od 15 marca do końca maja
Nazwy ludowe: dwupienna, chyżawka, koprucha, parzawica, żurycha, żyżka, włosy niewieście
Najbardziej wartościowa jest w maju i do połowy czerwca. Gdy zakwitnie staje się praktycznie bezużyteczna. Jeżeli chcesz przeznaczyć liście pokrzywy na sok, surówkę czy inne dania zbieraj tylko najmłodsze roślinki (do 25 cm). Korzenie natomiast wykopuj jesienią albo wczesną wiosną .
UWAGA! Bezwzględnie omijaj pokrzywę, która rośnie przy drodze, polu uprawnym, w pobliżu zakładów przemysłowych, wysypisk śmieci, sadach owocowych itp. Pokrzywa jak gąbka chłonie azotyny, które są bardzo niebezpieczne dla zdrowia.
SKŁADNIKI AKTYWNE: witaminy K, C, E,z grupy B, prowitamina A, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, fenolokwasy, skopoletynę, liczne aminy (histaminę, serotoninę), lektyny. Uczeni w 100 g surowca doliczyli się aż 18 gram przeróżnych biopierwiastków: wapń, potas, żelazo, krzem, magnez, siarka, fosfor, cynk, molibden, kobalt, miedź, mangan, tytan itd.
Ciekawostka: Elementy wierzeń ludowych przeniknęły do obrządków chrześcijańskich: pokrzywę święcono podczas uroczystości w dniu Matki Bożej Zielnej oraz oktawę Bożego Ciała. Natomiast w wigilię Świętego Jana wiązkami pokrzyw okadzało się bydło, aby uchronić je przed złymi siłami.
Lista chorób, które można leczyć pokrzywą jest naprawdę długa. Liście i korzenie pokrzywy należą do do najczęściej stosowanych surowców, zarówno w ziołolecznictwie ludowym jak i oficynalnym. Od zarania wieków wiadomo, że jest niezastąpiona w leczeniu anemii, także u dzieci. Zaleca się ją ludziom bladym i osłabionym. A to dlatego, że posiada ona silne właściwości krwiotwórcze potwierdzone przez badania naukowe. Badania potwierdziły także starorzymskie mądrości, aby pokrzywą leczyć reumatyzm oraz stany zapalne stawów. Wspomaga także funkcjonowanie układu moczowego i reguluje ciśnienie krwi. Działanie moczopędne pokrzywy nie polega na zwiększeniu wydalania moczu, ale na hamowaniu resorpcji zwrotnej. Po pierwszym etapie powstawania moczu- filtracji do krwi wracają potrzebne organizmowi substancje: sód, chlor, aminokwasy, witaminy, wapń, potas i magnez. Ogranicza przy tym wchłanianie toksyn- chlorków, mocznika oraz szkodliwych produktów przemiany materii. Najbardziej wartościowy jest świeżo wyciśnięty sok z pokrzywy. Nie należy jednak robić z niego dużych zapasów, ponieważ szybko traci swe właściwości.
POKRZYWA W KOSMETYCE
Pokrzywa wzmacnia włosy oraz paznokcie. Poprawia metabolizm skóry, odżywia ją i chroni przed wolnymi rodnikami. Doskonale oczyszcza skórę, działa przeciwzapalnie, redukuje obrzęki oraz poprawia mikro krążenie skóry.
PŁUKANKA POKRZYWOWO -CYTRYNOWA
3 łyżki rozkruszonych liści pokrzywy, 2 litry wody, sok z połowy cytryny.
Zioła zalać wodą i gotować pod przykryciem 3 minuty. Odstawić na pół godzin. Odcedzić i dodać sok z cytryny. Stosować raz w tygodniu do ostatniego płukania włosów.
STAROPOLSKI GĄSZCZ Z POKRZYWY I PODAGRYCZNIKA
150 ml młodych liści pokrzywy
150 ml młodych liści podagrycznika
1 mała cebula
1 ząbek czosnku
150 ml kwaśnej śmietany
sól, pieprz, odrobina octu jabłkowego
Cebulkę i czosnek poszatkuj drobno i delikatnie podsmaż. Na patelnie wrzuć posiekaną drobno pokrzywę. Dodaj śmietankę, sól i delikatnie gotuj około 5 minut. Dorzuć pocięte liście podagrycznika i gotuj jeszcze minutę. Całość dopraw świeżo zmielonym pieprzem i dodaj odrobinę octu jabłkowego. Gąszcz smakuje wyśmienicie z grzankami lub świeżo upieczonym chlebem. Całość możesz też posypać starym parmezanem.
OLIWKA NA KŁOPOTY Z PAMIĘCIĄ ŚWIĘTEJ HILDEGARDY
30 g świeżo rozgniecionej papki z młodziutkich, niekwitnących pędów pokrzywy
60 g oliwy z oliwek
Młode pędy pokrzywy zmiażdżyć drewnianą pałką na jednolitą papkę. Zalać ją oliwą i dokładnie wymieszać. Umieścić w szczelnym słoiczku. Przechowywać w lodówce.
Okolice mostka posmarować siedmioma kroplami oliwki przed pójściem spać. Natomiast każdą skroń trzema kroplami. Oliwka poprawia pamięć, koncentracje i oddala rozkojarzenie.
PRZECIWWSKAZANIA
Nie zaleca się dłuższego stosowania pokrzywy gdy przyjmowane są leki przeciwcukrzycowe. Pokrzywa może nasilać ich działanie. Także osoby, które mają zaplanowany zabieg chirurgiczny nie powinny stosować kuracji pokrzywą co najmniej tydzień przed i po zabiegu, ze względu na ryzyko wystąpienia krwawień pooperacyjnych. Eksperci przestrzegają przed taką kuracja także kobiety, które mają cysty na jajnikach.
ODWAR Z POKRZYWY
Odwar pij, aby poprawić pracę nerek. Pomoże ci także złagodzić słabsze bóle stawów. Pij go regularnie jeżeli jesteś honorowym dawcą krwi! Odrobinę odwaru przelej do kieliszka, zamocz w nim wacik kosmetyczny i przemyj twarz. Oczyści skórę z nadmiaru sebum i usunie bakterie zamykające pory.
1 łyżka świeżych lub suszonych liści pokrzywy
200 ml wody
Wszystko zagotuj, zmniejsz ogień i gotuj przez kilka minut. Odstaw na 10 minut i przecedź.